Alle nieuwkomers moeten als onderdeel van hun inburgeringsexamen eerst het traject rond de participatieverklaring doorlopen bij de gemeente. Het gaat daarbij om asielmigranten, maar ook om migranten die naar ons land komen in het kader van gezinsvorming of gezinshereniging.
Doel van de participatieverklaring is om nieuwkomers zo snel mogelijk bekend te maken met de normen, waarden en spelregels van de Nederlandse samenleving.
Het participatieverklaringstraject bestaat uit een inleiding in de Nederlandse kernwaarden en de ondertekening van de participatieverklaring. Via dit traject laten gemeenten nieuwkomers kennis maken met de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Het traject wordt afgesloten met het ondertekenen van een verklaring waarmee de nieuwkomer verklaart van de waarden en spelregels van de Nederlandse samenleving kennis te hebben genomen en deze te respecteren.
Vanaf 1 oktober 2017 het participatieverklaringstraject verplicht voor nieuwkomers. Inburgeringsplichtigen die verwijtbaar weigeren de verklaring te ondertekenen kunnen een boete van maximaal 340 euro krijgen. Deze boete kan herhaald worden. Daarnaast kan een gevolg zijn van het verwijtbaar niet halen van het gehele inburgeringsexamen dat geen permanente verblijfsvergunning wordt verstrekt en dat het Nederlanderschap niet verkregen kan worden.
Overzicht beschikbare vertalingen participatie verklaring: